Kürt Edebiyatı
Kurte Bu çalışma, Paris Kürt Enstitüsü’nün 2000 yılından beri periyodik olarak yayımladığı “Études Kurdes” adlı derginin “Kürt Edebiyatı” temalı sayısından oluşuyor.
Joyce Blau “Kürt Edebiyatı” adlı incelemesinde ilk yazılı eserlerden başlayarak Guranî edebiyatı ve klasik edebiyattan günümüze, Kürdistan’ın dört parçası ve diasporada Kürt edebiyatının bir panoramasını ortaya çıkarıyor. “Kürt edebiyatının kökenleri karanlıktır. Kürtlerin İslam öncesi kültürleri hakkında hiçbir şey bilinmediği gibi, Kürt topraklarında vuku bulan ve hâlâ vuku bulmaya devam eden aralıksız anlaşmazlıklar fırtınasında nice metnin ortadan yok olduğu konusu da bir muammadır. Tartışmasız bir biçimde Kürt kökenli olan ve bize ilk ulaşan metinler Arapça-Farsça alfabe kullanılarak yazılmıştır. Bu edebiyat, uzun bir süre boyunca yalnızca şehirlilerce erişilebilir olarak kaldı ve Kürtlerin büyük çoğunluğunu oluşturan yerleşik ya da göçebe köylüler ve çobanlar, sözlü edebiyata öncelik verdiler. Metinlerin sayısı azdır ve bunların çoğunluğuna erişilemez. Şairlerin hayatlarına dair bize ulaşan nadir bilgiler çelişkilidir” diyor Blau.
Derlemede yer alan diğer yazılar ise; “Ehmedê Xanî ya da ‘Neden Kürtçe Yazıyorum?’” - Sandrine Alexie, “Ehl-i Hak Kürtlerin Dini Edebiyatı” - Shahab Vali, “Doğudan Batıya Goran Şiirleri - Amr Taher Ahmed, “Kürt Yazar Bextiyar Elî’nin Romanlarındaki Büyülü gerçekçilik” - Ahmad Hashimzadeh, “Yine de Umut Var Emerîk Serdar ile Röportaj” - Estelle Amy de la Bréteque, “Irak Kürdistanı’ndaki Dilbilimsel Politika ve Bunun Kürtlerin Kültürel Birliği Üzerindeki Etkileri Hakkında Birkaç Gözlem” - Geoffrey Haig, “İslami Şûra Meclisi (İran) I. Kütüphanesi’nin Elyazması Koleksiyonunda Xanî’nin Mem û Zîn Şiirinin Gecikmiş Bir Osmanlı Türkçesi Versiyonu”
Mustafa Dehqa
Bu çalışma, Paris Kürt Enstitüsü’nün 2000 yılından beri periyodik olarak yayımladığı “Études Kurdes” adlı derginin “Kürt Edebiyatı” temalı sayısından oluşuyor.
Joyce Blau “Kürt Edebiyatı” adlı incelemesinde ilk yazılı eserlerden başlayarak Guranî edebiyatı ve klasik edebiyattan günümüze, Kürdistan’ın dört parçası ve diasporada Kürt edebiyatının bir panoramasını ortaya çıkarıyor. “Kürt edebiyatının kökenleri karanlıktır. Kürtlerin İslam öncesi kültürleri hakkında hiçbir şey bilinmediği gibi, Kürt topraklarında vuku bulan ve hâlâ vuku bulmaya devam eden aralıksız anlaşmazlıklar fırtınasında nice metnin ortadan yok olduğu konusu da bir muammadır. Tartışmasız bir biçimde Kürt kökenli olan ve bize ilk ulaşan metinler Arapça-Farsça alfabe kullanılarak yazılmıştır. Bu edebiyat, uzun bir süre boyunca yalnızca şehirlilerce erişilebilir olarak kaldı ve Kürtlerin büyük çoğunluğunu oluşturan yerleşik ya da göçebe köylüler ve çobanlar, sözlü edebiyata öncelik verdiler. Metinlerin sayısı azdır ve bunların çoğunluğuna erişilemez. Şairlerin hayatlarına dair bize ulaşan nadir bilgiler çelişkilidir” diyor Blau.
Derlemede yer alan diğer yazılar ise; “Ehmedê Xanî ya da ‘Neden Kürtçe Yazıyorum?’” - Sandrine Alexie, “Ehl-i Hak Kürtlerin Dini Edebiyatı” - Shahab Vali, “Doğudan Batıya Goran Şiirleri - Amr Taher Ahmed, “Kürt Yazar Bextiyar Elî’nin Romanlarındaki Büyülü gerçekçilik” - Ahmad Hashimzadeh, “Yine de Umut Var Emerîk Serdar ile Röportaj” - Estelle Amy de la Bréteque, “Irak Kürdistanı’ndaki Dilbilimsel Politika ve Bunun Kürtlerin Kültürel Birliği Üzerindeki Etkileri Hakkında Birkaç Gözlem” - Geoffrey Haig, “İslami Şûra Meclisi (İran) I. Kütüphanesi’nin Elyazması Koleksiyonunda Xanî’nin Mem û Zîn Şiirinin Gecikmiş Bir Osmanlı Türkçesi Versiyonu”
Mustafa Dehqa