Osmanlı Arşiv Belgeleriyle Şeyh Ubeydullah
KurteHüseyin Siyabend Aytemur
bu kitabında, 1800'lerin sonuna damgasını vuran Şeyh Ubeydullah’ın Kürdistan
mücadelesini belgeleriyle birlikte anlatırken tarihsel bilgilerin ilişkilerinin
ne denli karmaşık ve sıkı sıkıya birbirine bağlı olduğunu göstermektedir.
Sözgelimi, Kürt
çalışmalarında Kürt sorununun başlangıcı ulus devlet anlayışı ile
bağdaştırılırken, Avrupa devletlerinin çok farklı amaçlar ile oralarda
bulunması çoğu zaman göz ardı edilmektedir. Aynı zamanda “ulusal mücadele,
bağımsızlık, birlik, direnme” gibi kavramların aslında sadece devletlerinin
oyunlarını perdelemek için kullandıkları birer kavram oldukları, Şeyh
Ubeydullah'ın direnişinden anlaşılabilir.
Başka bir ifade ile
'direnerek' yahut 'savaşarak' toprak elde edilebilseydi yahut savunulsaydı
eğer, bunu Kürtlerin nezdinde Şeyh Ubeydullah'ın fazlasıyla yapabileceğine
şahit olabilirdik. Şayet Kürdistan coğrafyasına müdahale eden devletlerin
çıkarlarına 'Bağımsız Kürdistan' gerçeği uysaydı, ne onca hane perişan olurdu
ne de Şeyh Ubeydullah'ın ömrünü bu yola harcamasına gerek kalırdı.