Reyahin-i Aşk
Sözlü gelenekteki bir aşk
anlatısı olan Memê Alan destanından esinlenerek kaleme alınan Mem û
Zîn, İslâm toplumlarının ortak zevk, kültür ve algı birikiminden beslenerek
kaleme alınmış bir şaheserdir. Bu çerçeveden bakıldığında Mem û Zîn,
Klasik İslâm Edebiyatı literatürüne Kürt Edebiyatı adına yapılmış önemli bir
edebî katkıdır.
Eserin Kürtçeden diğer
dillere yapılan tercümeleri içerisinde, Türkçeye yapılan tercümeleri, diğerlerine
göre hem daha eski hem de sayıca daha fazladır. Nazmî mahlaslı Aşık-ı Sıpkî’nin
gerçekleştirdiği tercüme, şu ana kadar tespit edilenler içerisindeki en eski
Türkçe tercümedir. Türk ve Kürt Edebiyatlarının ortak bir eseri olarak
nitelendirdiğimiz Reyâhin-i Aşk, 1856 yılında kaleme alınmıştır.
Ahmedê Xanî’nin Mem û
Zîn’ini benzer bir üslup ve aynı klasik edebiyat anlayışıyla Türkçeye Reyâhin-i
Aşk adıyla tercüme eden Nazmî’nin bu eseri, tercüme bir eser olmasına
rağmen özgün üslubu, nitelikli tasvirleri ve sürükleyici anlatımıyla orijinal
bir eser özelliği ortaya koymaktadır.